Nato
Nepeta nepetella
Lamiaceae Labiaceae
Noms en français : Petit népéta, Népéta à feuilles lancéolées.
Descripcioun :La nato es uno planto pulèu coumuno dins li bàssi mountagno, que trachis souvènt sus li camin, lis esboudèu e li relarg ounte passo lou fedan. Douno un pau d'èr à-n-uno sàuvi emé si fueio gaufrado e sa bono oudour. Li petalo soun blanco picoutado de roso.
Usanço :Li fueio soun manjadisso coume sabourun e se pòu n'en faire de tisano. En Tinìo sèrt pèr "abelhar en brusc" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60). Tambèn "la nato fai de bouon fen. La racino de nato emé de malvo e d'ounglo-chavalino, es bon pèr garir lous founcles" Ibid.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Nepeta
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 17 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Basso mountagno
- Mountagno mejano
- Colo
- Tepiero seco
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurimediterranenco
Ref. sc. : Nepeta nepetella L., 1759
Camoumiho
Tanacetum parthenium
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Camamiho, Camamièli, Camamièri, Camamido, Camoumido.
Nom en français : Grande camomille.
Descripcioun :La camoumiho es uno grando erbo redoulento (óudour de pirètre), de sabour amaro, que trachis en group dins li vièi jardin d'ounte s'escapo. Se recounèis à si fueio plano descoupado en tros redoun. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Cultivado desempièi li rouman, es uno planto majo contro l'enflamacioun. S'acampon li flour que soun mes à seca. S'utiliso contro li mau d'iue (en infusioun) e d'auriho : caufa un cuié d'òli em'un pessu de flour secado, pièi un cop tebe, metre coula dins l'auriho malauto. En tisano èi peréu bono contro li mau d'estoumac o de fege.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tanacetum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 2 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1400 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Jardin
- Vièii muraio
- Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Tanacetum parthenium (L.) Sch.Bip., 1844
(= Chrysanthemum parthenium (L.) Bernh. = Leucanthemum parthenium (L.) Godr. & Gren. )